De rol van nicotine

Nicotine is één van de redenen waarom mensen roken. Hoewel nicotine verslavend en niet risicovrij is, is het niet de hoofdoorzaak van rookgerelateerde ziektes.
Tobacco leaf close-up
Zodra tabaksrook wordt ingeademd, verspreidt de nicotine zich via de bloedstroom door het lichaam en worden ook de hersenen bereikt. Daar aangekomen, verbindt de nicotine zich aan specifieke receptoren en komt er onder andere dopamine vrij. Deze dopamine zorgt ervoor dat onze aandacht verscherpt wordt, maar kan ook aanleiding geven tot ‘beloningzoekend gedrag’. Nicotine heeft ook kortdurende farmacologische effecten, waaronder een verhoogde hartslag en bloeddruk. Het kan tussen de 2 en 18 uur duren voordat nicotine het lichaam heeft verlaten. Nicotine moet nooit worden gebruikt door jongeren, zwangere vrouwen en mensen met hart- en vaatziekten. Naast factoren zoals smaak en het ritueel, is nicotine één van de redenen waarom mensen roken. De beste keuze voor rokers is om te stoppen met roken en helemaal geen nicotine te gebruiken. Maar voor volwassen rokers die anders zouden doorroken, zijn er betere keuzes dan het doorroken van sigaretten.

Wat is ‘teer’ en wat gebeurt er hiermee als je de verbranding van tabak elimineert? 

Een van de meest schadelijke elementen van sigarettenrook is wat veel mensen ‘teer’ noemen. Teer is de term voor de resten van sigarettenrook nadat het gewicht van nicotine en water in mindering zijn gebracht (via een gestandaardiseerde, machinaal geteste gewichtsmeting). Het is geen additief en het is ook niet dezelfde substantie die wordt gebruikt bij het aanleggen van wegen. 

De hoeveelheid teer, nicotine en koolmonoxide van hetzelfde sigarettenmerk kan variëren als gevolg van verschillen in de testmethodologie die door verschillende volksgezondheidsinstanties wordt gebruikt. Deze testmethoden komen onvoldoende overeen met het daadwerkelijke rookgedrag. Daarom zien steeds meer volksgezondheidsinstanties, waaronder die van de Europese Unie, af van het vermelden van de gehaltes aan teer, nicotine en koolmonoxide op sigarettenpakjes uit bezorgdheid dat deze misleidend zouden kunnen zijn voor de consument. 

Teer wordt over het algemeen niet als kenmerk gebruikt bij rookvrije alternatieven, omdat deze alternatieven fundamenteel verschillen van sigaretten doordat er geen sprake is van verbranding. De afwezigheid van verbranding voorkomt de vorming van vaste deeltjes en kan leiden tot een aanzienlijke verlaging van het gemiddelde aantal schadelijke chemicaliën in vergelijking met sigaretten. Dit is onderwerp van wetenschappelijke onderbouwing op individueel productniveau. Hoewel rookvrije alternatieven verslavend en niet risicovrij zijn, zijn zij een betere keuze voor volwassen rokers ten opzichte van het doorroken van sigaretten.